PM નરેન્દ્ર મોદીની ડિગ્રી સંબંધિત ગુજરાત યુનિવર્સિટી માનહાનિ કેસમાં કેજરીવાલની મુશ્કેલીઓ વધશે કે ઘટશે? તેનો નિર્ણય 14 સપ્ટેમ્બરે લેવામાં આવશે. કેજરીવાલના સમન્સને પડકારતી રિવિઝન અરજી પર સેશન્સ કોર્ટ પોતાનો નિર્ણય આપશે, પરંતુ આ બધાની વચ્ચે આ દિવસોમાં ગુજરાત સરકાર દ્વારા રાજ્યની યુનિવર્સિટીઓ માટે તૈયાર કરેલું કોમન યુનિવર્સિટી બિલ (ગુજરાત કોમન યુનિવર્સિટી બિલ ડ્રાફ્ટ 2023) હેડલાઇન્સમાં આવ્યું છે. હા, આ બિલ રાજ્યની યુનિવર્સિટીઓ પર સરકારના નિયંત્રણમાં વ્યાપકપણે વધારો કરશે અને રાજ્યની યુનિવર્સિટીઓમાં નિર્ણયો સેનેટ અને સિન્ડિકેટની ચૂંટાયેલી સંસ્થા દ્વારા લેવામાં આવે છે. ત્યાંના નિર્ણયો સરકાર દ્વારા રચવામાં આવેલી ગવર્નિંગ બોડી દ્વારા લેવામાં આવશે. ગુજરાત યુનિવર્સિટી બદનક્ષીના કેસમાં રાહત મેળવવા માટે કેજરીવાલ તેને યુનિવર્સિટી તરીકે ટાંકી રહ્યા છે.કાનૂની નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે જો કોર્ટ યુનિવર્સિટીને રાજ્ય ગણે તો માનહાનિના કેસનો અંત આવી શકે છે.
રાજ્યએ ગુજરાત યુનિવર્સિટીને જણાવ્યું છે
માનહાનિના કેસમાં કેજરીવાલે દલીલ કરી હતી કે ગુજરાત યુનિવર્સિટી એક રાજ્ય છે અને રાજ્યની કોઈ બદનામી નથી. આ માટે કેજરીવાલ વતી 1995માં સુપ્રીમ કોર્ટમાં પહોંચેલા આર રાજગોપાલ વિરુદ્ધ તમિલનાડુ રાજ્યના કેસને આધાર બનાવવામાં આવ્યો છે. કેજરીવાલની દલીલ સામે ગુજરાત યુનિવર્સિટીએ કહ્યું છે કે યુનિવર્સિટી રાજ્ય સરકાર દ્વારા બનાવવામાં આવી છે તે યોગ્ય છે, પરંતુ અમારા નિર્ણયો રાજ્ય સરકાર દ્વારા સંપૂર્ણપણે લેવામાં આવતી નથી.
સેનેટ-સિન્ડિકેટ સંસ્થા યુનિવર્સિટીના નીતિ વિષયક નિર્ણયો લે છે. આવી સ્થિતિમાં સરકાર કોમન યુનિવર્સિટી બિલ દ્વારા આ સિસ્ટમને ખતમ કરવા જઈ રહી છે. તો ગુજરાત યુનિવર્સિટીની આ દલીલ નબળી હશે કે મજબૂત? ગુજરાત યુનિવર્સિટી વતી એડવોકેટ અમિત નાયરે આ દલીલ કરી હતી. સત્રનો નિર્ણય 14મી સપ્ટેમ્બરે આવશે અને આ બિલ 14મીએ જ વિધાનસભામાં રજૂ કરવામાં આવે તેવી શક્યતા છે. જો બિલ રજૂ થશે તો ભાજપની બહુમતીને ધ્યાનમાં રાખીને તે પસાર થશે તેમાં કોઈ શંકા નથી.
ગુજરાત યુનિવર્સિટી બંધારણીય છે, તે રાજ્ય સરકાર દ્વારા બનાવવામાં આવી છે, પરંતુ રાજ્ય નથી. યુનિવર્સિટીમાં સેનેટની ચૂંટણી યોજાઈ છે. સુપ્રીમ કોર્ટના સાત ન્યાયાધીશોની ખંડપીઠે નિર્ણય લીધો છે કે જો સરકારનો કોઈપણ સંસ્થા પર સંપૂર્ણ નિયંત્રણ હોય તો તેની ગણતરી કલમ 12 હેઠળ કરવામાં આવશે.
કેજરીવાલનું બિલ મહત્ત્વનું બન્યું
કેજરીવાલની કાનૂની ટીમ પણ આ બિલ પર નજર રાખી રહી છે જે રાજ્યની યુનિવર્સિટીઓ પર શિક્ષણ વિભાગનું નિયંત્રણ વધારશે. જો આ બિલ 13 સપ્ટેમ્બરથી શરૂ થઈ રહેલા સત્રમાં રજૂ કરવામાં આવશે તો ગુજરાત યુનિવર્સિટીની સેશન્સ કોર્ટમાં આપવામાં આવેલી દલીલ નબળી પડી શકે છે. એવી પણ ચર્ચા છે કે માનહાનિના કેસમાં ફસાયેલા કેજરીવાલ લાંબી કાનૂની લડાઈ લડવા માટે ફરીથી ઉચ્ચ અદાલતનો સંપર્ક કરી શકે છે. સરકારે કોમન યુનિવર્સિટીનો ડ્રાફ્ટ લોકોના અભિપ્રાય માટે મૂક્યો હતો, પરંતુ લોકોના સૂચનો મળ્યા બાદ હજુ સુધી અંતિમ ડ્રાફ્ટ બહાર આવ્યો નથી. સેનેટ-સિન્ડિકેટની ચૂંટણીને ખતમ કરવાને લઈને યુનિવર્સિટીમાં ભારે વિરોધ થઈ રહ્યો છે, તો બીજી તરફ આ બિલ હવે કેજરીવાલ માટે મહત્ત્વપૂર્ણ બની ગયું છે.
