ભારતમાં પતંગ ઉડાવવી ગેરકાયદેસર છે… શું તમે કલ્પના પણ કરી શકો છો? મકરસંક્રાંતિ થોડા દિવસો પછી આવવાની છે અને આ દિવસે સમગ્ર ભારતમાં પતંગો ઉડાવવામાં આવે છે. દિલ્હી હોય કે ઉત્તર પ્રદેશ, ગુજરાત હોય કે મહારાષ્ટ્ર, દરેક જગ્યાએ મકરસંક્રાંતિના દિવસે આકાશ પતંગોથી ભરાઈ જાય છે. હવે આવી સ્થિતિમાં જો કોઈ તમને કહે કે તમે મકરસંક્રાંતિ પર પતંગ ઉડાડવા માંગો છો, તો સૌથી પહેલા આ માટે સરકાર પાસેથી પરમિટ મેળવો, શું તમે તેની વાત માનશો?
પતંગ ઉડાડશો તો થશે જેલ
તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે જો તમારે ખરેખર પતંગ ઉડાવવી હોય તો તમારે આ માટે સરકારની પરમિશન લેવી જરૂરી છે કારણ કે જો તમે પરવાનગી વગર પતંગ ઉડાડશો તો તે કાયદાકીય ગુનો છે. ભારતીય એરક્રાફ્ટ એક્ટ 1934 હેઠળ પરમિટ વિના પતંગ ઉડાડવી એ ભારતમાં ગુનો છે, જે 2 વર્ષ સુધીની કેદ અથવા દસ લાખ સુધીના દંડની સજાને પાત્ર છે. ભારતીય એરક્રાફ્ટ એક્ટ 1934 મુજબ જો કોઈ વ્યક્તિ આકાશમાં પતંગ, બલૂન અથવા ડ્રોન જેવી કોઈ વસ્તુ ઉડાડે છે, તો તેના માટે સરકાર પાસેથી પરવાનગી અથવા લાઇસન્સ લેવું જરૂરી છે.
આ કાયદા હેઠળ ગણાય છે ગુનો
સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો જો તમે પતંગ ઉડાડ્યો હોય અને તે કોઈપણ રીતે સાબિત થાય કે તે વિમાનની જેમ ઉડાડવામાં આવ્યો જેનાથી જમીન, આકાશ કે હવામાં જાનહાની, સંપત્તિનું નુકસાન થઈ શકે છે તો તેના માટે તમે જવાબદાર રહેશે. આ કાયદા હેઠળ સજા થશે. તમે અવારનવાર સમાચારોમાં સાંભળ્યું હશે કે પતંગ ઉડાડવા માટે વપરાતી દોરીથી ઘણા પક્ષીઓ મૃત્યુ પામ્યા છે. ક્યારેક માનવી પણ તેની પકડમાં આવી જાય છે.
પતંગબાજી પર પ્રતિબંધ મુકવા માંગથોડા સમય પહેલા અલ્હાબાદમાં એક ઘટના બની હતી જેમાં એક મહિલા સ્કૂટી પર જઈ રહી હતી અને અચાનક તેના ગળામાં પતંગનો દોરો ફસાઈ ગયો અને તેણે મહિલાનું ગળું કાપી નાખ્યું. જેના કારણે મહિલા સ્કૂટી પરથી પડી ગઈ અને તેની હાલત ગંભીર બની ગઈ. આવી અનેક ઘટનાઓ સામે આવી છે ત્યારથી ઘણી એનજીઓ તેના પર પ્રતિબંધ મૂકવાની માંગ ઉઠાવી રહી છે.