ઇઝરાયેલ અને હમાસ વચ્ચે ચાલી રહેલા સંઘર્ષને કારણે ફુગાવો જોખમ રહે છે. હાલમાં ઊંચા વ્યાજદરમાંથી રાહત મળવાની આશા નથી. આરબીઆઈના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે કહ્યું કે, વ્યાજ દરો અત્યારે ઊંચા રહેશે. માત્ર સમય અને વિકસતી વૈશ્વિક પરિસ્થિતિ જ કહેશે કે તે આ ઉચ્ચ સ્તર પર કેટલો સમય રહેશે. કિંમતો અંગે તેમણે કહ્યું કે, RBI સતત મોંઘવારી નીચે લાવવા માટે અર્જુનની જેમ નજર રાખશે. અમારો ઉદ્દેશ રિટેલ ફુગાવાને 4 ટકા સુધી લાવવાનો છે. અમે આ માટે તમામ જરૂરી પ્રયાસો કરીશું.
શુક્રવારે કૌટિલ્ય ઈકોનોમિક કોન્ક્લેવ-2023માં દાસે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે મોનેટરી પોલિસી મોંઘવારી ઘટાડવા અંગે હોવી જોઈએ. આના કારણે છૂટક ફુગાવો જુલાઈ, 2023માં 7.44 ટકાના સર્વોચ્ચ સ્તરથી સતત ઘટી રહ્યો છે. સપ્ટેમ્બરમાં તે ઘટીને 5.02 ટકાના ત્રણ મહિનાની નીચી સપાટીએ રહ્યો હતો. જો કે, નાણાકીય નીતિ હંમેશા પડકારરૂપ રહે છે અને આત્મસંતુષ્ટ થવાનું કોઈ કારણ નથી.
ગવર્નરે કહ્યું, વર્તમાન ભૌગોલિક રાજકીય સંકટને ધ્યાનમાં રાખીને, વિશ્વભરની કેન્દ્રીય બેંકોએ મુખ્ય નીતિ દરોમાં વધારો કર્યો છે. જોકે, મોંઘવારી પર અંકુશ મેળવવા માટે આરબીઆઈએ આ વર્ષે ફેબ્રુઆરીથી પોલિસી રેટમાં વધારો કર્યો નથી. તે 6.5 ટકા પર સ્થિર છે. ભારતીય ચલણમાં વધઘટ અંગે દાસે જણાવ્યું હતું કે, 1 જાન્યુઆરી, 2023 થી રૂપિયામાં 0.6 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. આ જ સમયગાળામાં યુએસ ડોલર 3 ટકા ઘટ્યો છે. તેથી રૂપિયો સ્થિર છે.
10 હજાર કરોડ રૂપિયાની માત્ર 2000 રૂપિયાની નોટો જ ચલણમાં છે
દાસે કહ્યું, 2000 રૂપિયાની નોટ પાછી આવી રહી છે. હવે લોકો પાસે માત્ર 10,000 કરોડ રૂપિયાની નોટ જ છે. આ નોટો પણ પરત કરવામાં આવશે અથવા જમા કરવામાં આવશે. રાજ્યપાલે કહ્યું, 1000 રૂપિયાની નોટ ફરી નહીં આવે. જો કે આ અંગે કોઈ સત્તાવાર માહિતી સામે આવી નથી.
ભારત વૈશ્વિક વિકાસનું નવું એન્જિન બનવા માટે તૈયાર છે
RBIના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે જણાવ્યું હતું કે અમારા આર્થિક ફંડામેન્ટલ્સ અને નાણાકીય ક્ષેત્ર બંને મજબૂત છે. ભારત વૈશ્વિક વિકાસનું નવું એન્જિન બનવા માટે તૈયાર છે. ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં આપણો વિકાસ દર 6.5% રહેવાની ધારણા છે. જો કે, વૈશ્વિક જીડીપી વૃદ્ધિ, ફુગાવો અને નાણાકીય સ્થિરતા માટે જોખમો છે.
પશ્ચિમ એશિયાની કટોકટી અને ક્રૂડમાં વધારાની અસર પડશે
પશ્ચિમ એશિયામાં કટોકટીની અસર અંગે ગવર્નરે કહ્યું કે, છેલ્લા પખવાડિયામાં યુએસ બોન્ડ યીલ્ડમાં વધારો થયો છે. આની અન્ય અર્થવ્યવસ્થા પર કાસ્કેડિંગ અસરો છે. ક્રૂડના ભાવમાં પણ વધારો થયો છે. આ કેટલીક અનિશ્ચિતતાઓ છે, પરંતુ કેટલાક કિસ્સાઓમાં તે વધુ સ્પષ્ટ થઈ ગઈ છે. દરેક જગ્યાએ જે કંઈ પણ થઈ રહ્યું છે, તે આપણને અસર કરે છે. તેમાં કોઈ સંદેશ નથી.
હવે જાણો MPC વિશે
નાણાકીય નીતિ સમિતિમાં કુલ છ સભ્યો છે. આમાં ત્રણ આરબીઆઈ ઓફિસર છે અને ત્રણ સરકારી નિયુક્ત સભ્યો છે. MPCમાં શશાંક ભીડે, આશિમા ગોયલ અને જયંત આર વર્મા સહિત ત્રણ સરકારી નોમિની છે. RBIના એક્ઝિક્યુટિવ ડિરેક્ટર રાજીવ રંજન પણ MPCમાં સામેલ છે.