ભારતના પાડોશી દેશ મ્યાનમારમાં ફરી એકવાર ભૂકંપના આંચકા અનુભવાયા છે. આ પહેલા સોમવારે 23 ઓક્ટોબરે પણ અહીં ભૂકંપના આંચકા અનુભવાયા હતા. નેશનલ સિસ્મોલોજીકલ સેન્ટરના જણાવ્યા અનુસાર, શનિવારે સવારે 04:53 કલાકે 4.5ની તીવ્રતાનો આંચકો અનુભવાયો હતો. જ્યારે સોમવારે 4.3ની તીવ્રતા નોંધાઈ હતી. જો કે આના કારણે જાનમાલના નુકસાનના કોઈ સમાચાર નથી.
ભૂકંપ શા માટે થાય છે?
હાલના સમયમાં વિશ્વના વિવિધ ભાગોમાં ભૂકંપની ઘટનાઓમાં વધારો જોવા મળી રહ્યો છે. વાસ્તવમાં, આપણી પૃથ્વીની અંદર 7 ટેકટોનિક પ્લેટો છે. આ પ્લેટો પોતાની જગ્યાએ સતત ફરતી રહે છે. જો કે, ક્યારેક સંઘર્ષ અથવા ઘર્ષણ થાય છે. આ જ કારણથી ધરતીના વિવિધ વિસ્તારોમાં ભૂકંપની ઘટનાઓ સતત જોવા મળી રહી છે. ભારતનો ઉત્તરીય પ્રદેશ હિમાલયની નજીક છે. ઉત્તર ભારતથી ઉત્તરપૂર્વ ભારત સુધી વિસ્તરેલા હિમાલય પ્રદેશમાં બે વિશાળ ટેક્ટોનિક પ્લેટોની સરહદ પર સ્થિત હોવાને કારણે ભારત અને નેપાળ ભૂકંપની સંભાવના ધરાવે છે. આ કારણે દિલ્હીમાં પણ તેના આંચકા અનુભવાયા છે.
રિક્ટર સ્કેલ અને ભૂકંપની તીવ્રતા વચ્ચેનો સંબંધ?
0 થી 1.9 રિક્ટર સ્કેલના ધરતીકંપ માત્ર સિસ્મોગ્રાફ દ્વારા જ શોધી શકાય છે.
રિક્ટર સ્કેલ પર 2 થી 2.9 ની તીવ્રતા ધરાવતો ભૂકંપ હળવા આંચકાનું કારણ બને છે.
જ્યારે રિક્ટર સ્કેલ પર 3 થી 3.9 સુધીનો ભૂકંપ આવે છે, ત્યારે તે તમારી નજીકથી પસાર થતી ટ્રક જેવો અનુભવ થાય છે.
રિક્ટર સ્કેલ પર 4 થી 4.9 ની તીવ્રતા ધરાવતો ભૂકંપ વિન્ડોઝને તોડી શકે છે. દિવાલો પર લટકતી ફ્રેમ્સ પડી શકે છે.
જ્યારે રિક્ટર સ્કેલ પર 5 થી 5.9ની તીવ્રતાનો ભૂકંપ આવે ત્યારે ફર્નિચર ખસેડી શકે છે.
રિક્ટર સ્કેલ પર 6 થી 6.9 ની તીવ્રતા ધરાવતો ભૂકંપ ઇમારતોના પાયામાં તિરાડનું કારણ બની શકે છે. ઉપરના માળને નુકસાન થઈ શકે છે.
જ્યારે 7 થી 7.9 રિક્ટર સ્કેલ પર ભૂકંપ આવે છે ત્યારે ઇમારતો ધરાશાયી થાય છે. ભૂગર્ભમાં પાઈપો ફૂટી.
જ્યારે 8 થી 8.9 રિક્ટર સ્કેલ પર ભૂકંપ આવે છે, ત્યારે ઇમારતો અને મોટા પુલ પણ તૂટી પડે છે.
જો 9 કે તેથી વધુ રિક્ટર સ્કેલ પર ધરતીકંપ આવે તો સંપૂર્ણ વિનાશ. જો કોઈ મેદાનમાં ઊભું હોય, તો તે પૃથ્વીને ડોલતી જોશે. જો સમુદ્ર નજીક હોય તો સુનામી. ભૂકંપમાં, રિક્ટર સ્કેલનો દરેક સ્કેલ અગાઉના સ્કેલ કરતાં 10 ગણો વધુ શક્તિશાળી હોય છે.
