એડટેક સેક્ટરમાં સ્ટાર્ટઅપ કંપની બાયજુની મુશ્કેલીઓનો અંત આવવાના કોઈ સંકેત દેખાઈ રહ્યા નથી. હવે કંપનીને લઈને એક મોટા સમાચાર સામે આવ્યા છે. એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ (ED) એ કંપનીને રૂ. 9362.35 કરોડના કેસમાં કારણ બતાવો નોટિસ જારી કરી છે. ફોરેન ફંડ્સ (ફોરેન એક્સચેન્જ મેનેજમેન્ટ એક્ટ એટલે કે FEMA) સંબંધિત મામલામાં EDએ કંપનીને આ નોટિસ ફટકારી છે.
કંપની સામે શું આરોપો છે?
આ નોટિસ બાયજુની પેરેન્ટ કંપની થિંક એન્ડ લર્ન પ્રાઈવેટ લિમિટેડ અને તેના ફાઉન્ડર બાયજુ રવિન્દ્રનને મોકલવામાં આવી છે. EDએ તેની નોટિસમાં આરોપ લગાવ્યો છે કે કંપનીના સ્થાપકે વિદેશમાં નાણાંનું રોકાણ કરતી વખતે FEMA નિયમોનું ઉલ્લંઘન કર્યું છે. તેના કારણે સરકારને ટેક્સનું નુકસાન થયું છે. ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડિયામાં પ્રકાશિત અહેવાલ અનુસાર, EDએ કહ્યું કે તેની તપાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે બાયજુના રવિન્દ્રને વિદેશમાં રોકાણ કરતી વખતે FEMAને જરૂરી દસ્તાવેજો સબમિટ કર્યા નથી. આ નિયમોની સ્પષ્ટ અવગણના છે. એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટે કંપની પર વિદેશમાં રોકાણ માટેના તમામ દસ્તાવેજો સબમિટ ન કરવાનો પણ આરોપ લગાવ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં કંપની દ્વારા FDI નિયમોનું પાલન કરવામાં આવ્યું નથી. કંપનીએ ભારતમાંથી નોંધપાત્ર વિદેશી નાણાં મોકલ્યા અને વિદેશમાં રોકાણ કર્યું જે કથિત રીતે FEMA, 1999 ની જોગવાઈઓનું ઉલ્લંઘન હતું. જેના કારણે ભારત સરકારને આવકનું નુકસાન થયું હતું.
EDએ એપ્રિલમાં કંપનીના પરિસરમાં દરોડા પાડ્યા હતા
આ પહેલા એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટે એપ્રિલમાં બાયજુના ત્રણ સ્થળો પર દરોડા પાડ્યા હતા. આ દરોડા માત્ર FEMA સંબંધિત બાબતો પર જ પાડવામાં આવ્યા હતા. આ દરોડા દરમિયાન EDએ કંપનીના ડિજિટલ ડેટા અને ઘણા દસ્તાવેજો જપ્ત કર્યા હતા. એજન્સીના જણાવ્યા અનુસાર, આ દસ્તાવેજોથી જાણવા મળ્યું છે કે કંપનીને 2011 અને 2023 વચ્ચે 28,000 કરોડ રૂપિયાથી વધુનું વિદેશી રોકાણ મળ્યું હતું. આ દસ્તાવેજોથી ખુલાસો થયો છે કે કંપનીએ 9,754 કરોડ રૂપિયા વિદેશમાં ટ્રાન્સફર કર્યા છે.
બાયજુએ નોટિસ મળવાનો ઇનકાર કર્યો હતો
ED નોટિસ મળવાના સમાચાર વચ્ચે, કંપનીએ સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ X (અગાઉ ટ્વિટર) પર એક નોટ જારી કરીને સ્પષ્ટતા આપી છે. કંપનીએ દાવો કર્યો છે કે તેને FEMA નિયમોના ઉલ્લંઘન અંગે કોઈ નોટિસ મળી નથી. એડટેકના પ્રમુખએ એવા અહેવાલોને રદિયો આપ્યો છે કે ED એ કંપનીને FEMA હેઠળ કથિત ઉલ્લંઘન માટે કારણ બતાવો નોટિસ જારી કરી છે. એક પ્રવક્તાએ કહ્યું, “કંપનીને એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ તરફથી આવો કોઈ સંદેશ મળ્યો નથી.”